Tου Θανου Oικονομοπουλου
Σε όλες τις σοβαρές χώρες του κόσμου, οι καθ’ οιονδήποτε τρόπο αρμόδιοι (από τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια, μέχρι τις τοπικές αρχές και την ιδιωτική πρωτοβουλία), καταβάλλουν προσπάθεια να προβλέψουν τα προβλήματα που οι πρωτοβουλίες, τα έργα, η ανάπτυξη αναπόφευκτα θα δημιουργήσουν, ώστε να βρεθούν οι κατά το δυνατόν άριστες (και στην πράξη, βλέποντας και αναθεωρώντας) λύσεις τους, πριν προκύψουν κι αρχίζουν να πιέζουν. Για να δοθεί, λ.χ., άδεια επέκτασης ενός αστικού πυρήνα, πρέπει να προηγηθούν στη συγκεκριμένη περιοχή της επέκτασης οι κατάλληλες υποδομές (δρόμοι, δίκτυα, αποχετεύσεις, χώροι πρασίνου κ.λπ.) και μετά ξεκινά αυτή η ίδια η οικιστική επέκταση. Για να πάρεις άδεια να κατασκευάσεις ένα ιδιωτικό πολυκατάστημα σε μια περιοχή, πρώτα υποβάλλεις τα σχέδια και κατασκευάζεις δρόμους πρόσβασης, χώρους στάθμευσης, αποχετευτικά και λοιπά δίκτυα, συστήματα διαχείρισης των απορριμμάτων που θα δημιουργηθούν από την εμπορική δραστηριότητα του πολυκαταστήματος, και μετά το στήνεις.
Στις σοβαρές χώρες. Πλην Ελλάδος. Οπου το «σύστημα» της αυθαίρετης δόμησης και αστικής επέκτασης (και σε τέτοιο, ποιος να θέσει θέμα... υποδομών;) από εξαίρεση έχει γίνει κανόνας – έχουμε αισίως φθάσει στα...αυθαίρετα (που πάει να πει κι ανοργάνωτες περιοχές που τα «φιλοξενούν») 7ης γενιάς και με τις «ρυθμίσεις» επί «ρυθμίσεων» που διαιωνίζονται, μάλλον έχουμε λαμπρό μέλλον μπροστά μας. Οπου οι περισσότερες πόλεις, με πρώτη και καλύτερη την ίδια την πρωτεύουσα, έχουν «αναπτυχθεί» κατά τρόπο άναρχο και απρογραμμάτιστο (η Αθήνα, λ.χ., σχεδιάσθηκε για να τη ζουν το πολύ ένα εκατομμύριο άνθρωποι και σήμερα στοιβάζονται σε αυτήν 5,5 εκατομμύρια, ο μισός εθνικός πληθυσμός – αλλά τα δίκτυα και οι υποδομές της, αναλλοίωτες επί... δύο αιώνες!), τα νέα αστικά κέντρα δεν έχει προβλεφθεί καν να είναι σε θέση να διαχειρίζονται αποτελεσματικά και υγιεινά τα απορρίμματα που καθημερινά δημιουργούνται...
Οπου οι «ΒΙ.ΠΕ.» (βιομηχανικές περιοχές), τόσο οι παλιές (μετρούν πιο πάνω από μισό αιώνα) όσο και οι νέες που έχουν δημιουργηθεί, από πλευράς οργάνωσης και υποδομών βρίσκονται σε επίπεδο που θα απέκλειε, στις σοβαρές χώρες, όχι μόνο τη λειτουργία τους, αλλά και την... έγκριση για άδεια δημιουργίας τους! Και μιλάμε για την... καλύτερη περίπτωση, τις «οργανωμένες» ΒΙ.ΠΕ. Το χάος, η αυθαιρεσία, η μόλυνση του περιβάλλοντος από την έλλειψη υποδομών και υπηρεσιών διαχείρισης, σε όλες τις άλλες, τις πολλές, τις αυθαίρετες περιοχές που έχουν ξεφυτρώσει (είτε με «άδειες» αμφίβολης νομιμότητας, είτε παντελώς αυθαίρετα!) βασιλεύουν εκεί!
Μολυσμένες λίμνες και ποτάμια, δηλητηριασμένοι υδροφόροι ορίζοντες, από τους οποίους υδροδοτούνται εκτεταμένες και πυκνοκατοικημένες περιοχές ανά τη χώρα, έρχονται στην επικαιρότητα κάθε τρεις και λίγο, σημαίνει «συναγερμός» στις καθ’ οιονδήποτε τρόπο αρμόδιες υπηρεσίες, εκδίδονται... επικοινωνιακοί φετφάδες για «άμεση λήψη μέτρων» αλλά και «επιβολή κυρώσεων», ενίοτε γράφονται και δυο - τρεις προτάσεις νόμων για να δοθεί λύση και... μετά κάααθονται!Πάνω από δύο χρόνια, λ.χ., έχει ψηφισθεί νόμος για την υποχρέωση των βιομηχανικών επιχειρήσεων να διαθέτουν ειδικούς χώρους επεξεργασίας ή διαχείρισης τοξικών και άλλων ρυπογόνων αποβλήτων, ωστόσο (και παρά τις παραπομπές μας στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ε.Ε., και για την ίδια τη νομοθεσία αλλά και για την έλλειψη... εφαρμογής της!) σχεδόν καμιά βιομηχανία δεν έχει ζητήσει άδεια για τη δημιουργία τέτοιων μονάδων (σε κάποιες χώρες παρέχονται από το κράτος, στις οργανωμένες βιομηχανικές ζώνες...), ούτε φυσικά, έχει γίνει ο αυτονόητος έλεγχος για να υπάρξουν κυρώσεις...
Κοινό «μυστικό», πως Ασπρόπυργος, Οινόφυτα, Σχηματάρι, εδώ και χρόνια αποτελούν τις κρυφές (και παράνομες!) «αποθήκες» τοξικών και μη λυμάτων από τα εργοστάσια, με ό,τι καταστροφικό αυτό συνεπάγεται για το (ευρύτερο) περιβάλλον και την ποιότητα των υδάτων – δεν βαριέστε.Παρά τις κάθε τόσο απειλές και εξαγγελίες... εφαρμογής ελέγχων και επιβολής μέτρων, η κατάσταση συνεχίζεται... αδιατάρακτα! Στη ζούλα, με την ανοχή «αρμοδίων» και την ασυδοσία των υπευθύνων για την παραγωγή λυμάτων και απορριμμάτων τέτοιου είδους.
Διαμαρτύρεται τώρα ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, επειδή στους χώρους των επιχειρήσεων συσσωρεύονται 15.000 τόνοι βιομηχανικών απορριμμάτων (όχι τοξικά – τουλάχιστον τα περισσότερα...), μεταξύ των οποίων και... ρινίσματα μετάλλων, τα «γρέζια», (καλά, αυτά δεν μπορούν να ανακυκλωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν;) τα οποία μέχρι τώρα, συνήθιζαν να τα πετούν στη χωματερή των Ταγαράδων (με τα πασίγνωστα προβλήματα κορεσμού, αλλά και μόλυνσης του υπεδάφους και του υδροφόρου ορίζοντα!), αλλά με το που δημιουργήθηκε και άρχισε να λειτουργεί ο νέος ΧΥΤΑ για τη Θεσσαλονίκη, οι υπεύθυνοί του αρνούνται κατηγορηματικά (προς το παρόν, τουλάχιστον) να δεχθούν τέτοια απορρίμματα και κατάλοιπα, που... κανείς δεν ξέρει τι πρέπει να γίνουν και πού να πάνε!
Δεν μπορεί, κάποιος υπεύθυνος θα πρέπει να υπάρχει για τη διαχείριση αυτού του τεράστιου όγκου (θεωρητικά, «αστικού τύπου») απορριμμάτων – είτε η ίδια η πολιτεία, είτε οι επιχειρήσεις. Και το «ποιος» είναι αυτός ο «κάποιος», είναι αδιανόητο να μην μπορεί να το βρει και να το επιβάλει ένα οργανωμένο (έστω και... ελληνικού τύπου!) κράτος, που σφυρίζει αδιάφορα και αποδεικνύεται ανίκανο να διαχειρισθεί τα αναμενόμενα (άρα προβλεπτά!) προβλήματα που η ανάπτυξη και ο πολιτισμός μας δημιουργούν.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_05/09/2008