Το πρωί της 31 Μάη 1941 η χιτλερική σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό, που μόλυνε με την παρουσία της τον ιερό βράχο της Ακρόπολης, δεν υπήρχε πια. «Δράστες» ήταν δυο φλογεροί Ελληνες πατριώτες ο Λάκης Σάντας και ο Μανόλης Γλέζος.
Ο Λάκης Σάντας σ' ένα κείμενο του, που υπάρχει στο αρχείο του Ηλία Πετρόπουλου, περιγράφει αυτό το ηρωικό εγχείρημα. Αφού αναφέρει πώς αποφάσισαν με το Γλέζο το κατέβασμα της γερμανικής σημαίας, περνάει στην περιγραφή της επιχείρησης που ξεκίνησε στις εννιάμισι το βράδυ της 30ής Μάη.
Αφού πέρασαν από τις φρουρές των Προπυλαίων, χρησιμοποιώντας ένα τοπογραφικό της Ακρόπολης από μια εγκυκλοπαίδεια, έφτασαν στον κοντό. «Λύσαμε το συρματόσχοινο, συνεχίζει, και τραβήξαμε για να την κατεβάσωμε. Μα την είχαν μπλέξει στην κάτω άκρη της με τρία συρματόσχοινα που στήριζαν τον κοντό. Κρεμιόμαστε και οι δυο για την κατεβάσωμε, μα δεν κατέβαινε. Αρχίσαμε με τη σειρά να σκαρφαλώνουμε στον σιδερένιο κοντό για να τη φτάσωμε και να την κόψωμε. Μα ήταν αδύνατο να τη φτάσωμε. Κουρασμένοι σταθήκαμε για λίγο κι απογοητευτήκαμε, σκεφτόμαστε τι να κάνωμε. Να φύγωμε χωρίς τη σημαία λάφυρο, δεν το σκεφτήκαμε ούτε στιγμή. Και μέσα στην ένταση της σκέψης μας, σκεφτήκαμε να σπάσωμε τα τρία συρματόσχοινα για να μπορέσωμε να τη σπάσωμε». Αρχισαν τότε «με χέρια και με δόντια» και σε λίγο το μισητό σύμβολο κατέβηκε. Εσκισαν τον αγκυλωτό σταυρό και την υπόλοιπη σημαία την έκαναν ρολό και την πέταξαν στη σπηλιά. «Ακούσαμε το γδούπο της και ησυχάσαμε», αφηγείται ο Λ. Σάντας.
Το κομμάτιασμα της χιτλερικής σημαίας κατατάραξε τους χιτλερικούς κατακτητές και τους συνεργάτες τους.
Στις 31 Μάη 1941 η γερμανική Κομαντατούρ εξέδωσε την παρακάτω ανακοίνωση:
«Κατά τη νύκτα της 30ης προς την 31η Μαΐου υπεξηρέθη η επί της Ακροπόλεως κυματίζουσα γερμανική πολεμική σημαία παρ' αγνώστων δραστών. Διενεργούνται αυστηραί ανακρίσεις. Οι ένοχοι και οι συνεργοί αυτών θα τιμωρηθώσι διά της ποινής του θανάτου».
Η γενναία πράξη του Γλέζου και του Σάντα, με το συμβολισμό της, προκάλεσε μεγάλο πατριωτικό ενθουσιασμό.
Ο Λάκης Σάντας σ' ένα κείμενο του, που υπάρχει στο αρχείο του Ηλία Πετρόπουλου, περιγράφει αυτό το ηρωικό εγχείρημα. Αφού αναφέρει πώς αποφάσισαν με το Γλέζο το κατέβασμα της γερμανικής σημαίας, περνάει στην περιγραφή της επιχείρησης που ξεκίνησε στις εννιάμισι το βράδυ της 30ής Μάη.
Αφού πέρασαν από τις φρουρές των Προπυλαίων, χρησιμοποιώντας ένα τοπογραφικό της Ακρόπολης από μια εγκυκλοπαίδεια, έφτασαν στον κοντό. «Λύσαμε το συρματόσχοινο, συνεχίζει, και τραβήξαμε για να την κατεβάσωμε. Μα την είχαν μπλέξει στην κάτω άκρη της με τρία συρματόσχοινα που στήριζαν τον κοντό. Κρεμιόμαστε και οι δυο για την κατεβάσωμε, μα δεν κατέβαινε. Αρχίσαμε με τη σειρά να σκαρφαλώνουμε στον σιδερένιο κοντό για να τη φτάσωμε και να την κόψωμε. Μα ήταν αδύνατο να τη φτάσωμε. Κουρασμένοι σταθήκαμε για λίγο κι απογοητευτήκαμε, σκεφτόμαστε τι να κάνωμε. Να φύγωμε χωρίς τη σημαία λάφυρο, δεν το σκεφτήκαμε ούτε στιγμή. Και μέσα στην ένταση της σκέψης μας, σκεφτήκαμε να σπάσωμε τα τρία συρματόσχοινα για να μπορέσωμε να τη σπάσωμε». Αρχισαν τότε «με χέρια και με δόντια» και σε λίγο το μισητό σύμβολο κατέβηκε. Εσκισαν τον αγκυλωτό σταυρό και την υπόλοιπη σημαία την έκαναν ρολό και την πέταξαν στη σπηλιά. «Ακούσαμε το γδούπο της και ησυχάσαμε», αφηγείται ο Λ. Σάντας.
Το κομμάτιασμα της χιτλερικής σημαίας κατατάραξε τους χιτλερικούς κατακτητές και τους συνεργάτες τους.
Στις 31 Μάη 1941 η γερμανική Κομαντατούρ εξέδωσε την παρακάτω ανακοίνωση:
«Κατά τη νύκτα της 30ης προς την 31η Μαΐου υπεξηρέθη η επί της Ακροπόλεως κυματίζουσα γερμανική πολεμική σημαία παρ' αγνώστων δραστών. Διενεργούνται αυστηραί ανακρίσεις. Οι ένοχοι και οι συνεργοί αυτών θα τιμωρηθώσι διά της ποινής του θανάτου».
Η γενναία πράξη του Γλέζου και του Σάντα, με το συμβολισμό της, προκάλεσε μεγάλο πατριωτικό ενθουσιασμό.
Ο Γλέζος και ο Σάντας που όταν τιμήθηκαν δεκαετίες αργότερα από την Ακαδημία Αθηνών, δήλωσαν:«Η τιμή ανήκει εξ ολοκλήρου στην Εθνική Αντίσταση, ανήκει σε όλους όσους θυσίασαν τη ζωή τους για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι», δήλωσε ο Μανώλης Γλέζος και συμπλήρωσε: «Ανήκει και σε όλους όσους ακόμα επιζούν αλλά δυστυχώς η πολιτεία τους αγνόησε και τους αγνοεί».
Ο Απόστολος Σάντας, ερωτώμενος για την τιμή που τους επεφύλαξε η Ακαδημία Αθηνών, δήλωσε: «Δεν είμαι από τους ανθρώπους που επιδιώκουν την προβολή. Πήρα μεγάλη απογοήτευση από τις διώξεις μετά τον πόλεμο. Εφόσον η Ακαδημία θέλει να μας βραβεύσει, δέχομαι τη βράβευση ευχαρίστως και φυσικά είμαι περήφανος για το κατέβασμα της πολεμικής σημαίας των Γερμανών αλλά και για τη συνέχεια, για τη συμμετοχή μου στην αντίσταση».
